BEVALLING
De bevalling
De meeste kinderen worden rond de uitgerekende datum (bij 40 weken zwangerschap) geboren. Als de baby tussen de 37 en 42 weken zwangerschap wordt geboren is dat op tijd en begeleiden wij de bevalling. Rond de 35 weken zwangerschap hebben we een uitgebreid gesprek met je, om over de bevalling te praten.
Door jouw verwachtingen, vragen en wensen ten aanzien van de bevalling met ons te delen kunnen wij de zorg geven die je nodig hebt. Een bevalling is een heel bijzondere gebeurtenis die op de meeste vrouwen en partners diepe indruk maakt. Van tevoren weet je niet hoe je bevalling zal verlopen. Met name als je voor het eerst gaat bevallen, is het lastig je er een voorstelling van te maken. Eventueel kun je een geboorteplan opstellen en dit met ons bespreken rond 36 weken zwangerschap. Méér informatie hierover vind je bijv. op deze website: https://deverloskundige.nl/bevalling/tekstpagina/30/geboorteplan
Ons eigen format van een geboorteplan, bekijk of download je hier: https://www.de9maanden.nl/wp-content/uploads/2024/02/Geboorteplan-De-9-Maanden.pdf
Belangrijk is het hebben van vertrouwen in je eigen lichaam zodat je je volledig aan de bevalling kunt overgeven. Het lichaam weet meestal heel goed wat het uiteindelijk moet doen. Angst werkt het proces weer tegen.
Wij zullen je naar jouw behoefte begeleiden, zodat je de bevalling goed kunt doorstaan en je een trots en voldaan gevoel hebt na de bevalling. De bevalling kan op verschillende manieren beginnen. In 90% van de gevallen begint de bevalling met weeën in de andere 10% met het breken van de vliezen.
Het breken van de vliezen
Als de bevalling begint met het breken van de vliezen dan verlies je ineens vocht. Dit kan een plons zijn, maar ook een paar druppels. Kenmerkend is dat je vocht blijft verliezen, je kunt het niet ophouden.
Indien je een paar druppels vocht verliest, probeer dit dan op te vangen in een bakje of op een plastic zakje. Wij kunnen dan komen bekijken of het wel of geen vruchtwater is. Vruchtwater heeft over het algemeen een heldere, witte of roze kleur, er kunnen witte vlokjes in zitten en het ruikt zoetig.
Vruchtwater kan ook groen of bruin zijn, dit betekent dat het kindje in het vruchtwater heeft gepoept. Als dit het geval is moeten we je doorsturen naar de gynaecoloog.
Wanneer de vliezen gebroken zijn, bestaat er een open verbinding met de baarmoeder. Als deze situatie lang bestaat (langer dan 24 uur) dan is er meer kans op infectie. Dus als je vliezen gebroken zijn en je hebt nog geen regelmatige weeën dan mag je:
–geen bad meer nemen (douchen mag wel)
–geen gemeenschap meer hebben
–niet meer inwendig wassen met (neutrale) zeep
–geen tampons gebruiken
Dit alles helpt mee om infectie te voorkomen. Soms lukt voorkomen niet. Daarom krijg je als je vliezen gebroken zijn van ons instructies om zelf symptomen van een infectie op te kunnen merken en ons dan te bellen.
Als je vliezen gebroken zijn en er zijn verder geen bijzonderheden dan gaan we rustig afwachten tot er weeën komen. Meestal laten die een aantal uren op zich wachten.
De ontsluiting
Een wee is een pijnlijke, steeds terugkerende samentrekking van de baarmoeder. Je buik wordt hierbij hard en je kunt de pijn voelen in je buik, rug en soms ook in de bovenbenen. Meestal begint de bevalling met onregelmatige weeën, nog niet zo krachtig. Het ene moment heb je bijvoorbeeld 4 weeën in 10 minuten, dan weer een half uur niets. Dit is een beetje de aanloopperiode naar het ‘echte’ werk. Op een gegeven moment begint er regelmaat in te komen.
Als de weeën regelmatig binnen de 5 tot 10 minuten komen gedurende langere tijd, kan je er vrij zeker van zijn dat de bevalling nu zal gaan doorzetten. Maar het is goed je te realiseren dat je in de opstartfase van de bevalling zit. Hierbij vindt voornamelijk ‘rijping’ van de baarmoedermond plaats (het verweken en verstrijken van de baarmoedermond en –hals). Als de weeën binnen de 5 minuten gaan komen met een eerste kindje kan je zeggen dat nu over het algemeen de ontsluiting begint te komen. Het eerste deel van de ontsluiting wordt de latente fase genoemd. Deze kan lang duren.
Behalve het opengaan van de baarmoedermond moet deze namelijk ook versoepelen en dunner worden. Het kan zijn dat we de eerste keer komen kijken en bij het onderzoek 2 cm ontsluiting vaststellen en drie uur later maar 1 cm meer, terwijl er eigenlijk wel veel gebeurd is aan versoepeling, maar dit niet valt te meten. Het voordeel van deze fase is, dat je geleidelijk kunt wennen aan de weeën. Ze zijn nu meestal nog wel goed op te vangen, zodat je de kans hebt om te zoeken naar de voor jou meest ontspannen manier om ermee om te gaan. Op een gegeven moment worden de weeën een stuk heftiger, komen ze om de 2 tot 3 minuten en zijn ze moeilijk op te vangen; je hebt alle concentratie nodig. Nu kom je in de actieve fase van de bevalling terecht. Deze gaat een stuk sneller. Het laatste stukje van de ontsluiting voel je je vaak onrustig worden en heb je het gevoel dat je het niet meer kan volhouden. Meestal is dit een teken dat het nu begint op te schieten. Je begint meestal nu ook weer wat meer bloed te verliezen en hebt soms al een lichte neiging om af en toe mee te persen.
Om om te gaan met baringspijn kan je je vooraf voorbereiden door middel van een zwangerschapscursus. Méér informatie over de zwangerschapscursus vind je elders op deze website: https://www.de9maanden.nl/zorgaanbod/cursus-en-voorlichting/
Ook kun je je opgeven voor onze voorlichtingsavond over de bevalling. Hiervoor krijg je van ons een uitnodiging tijdens één van de controles op onze praktijk. Het helpt ook om betrouwbare informatie uit boeken of het internet te halen.
Wij blijven vanaf de actieve fase ook continu bij je om je te begeleiden. Misselijkheid komt tijdens de ontsluiting veel voor, vaak bij 3 en 7 cm ontsluiting. Het belangrijkste bij de ontsluiting is om je ontspanning te zoeken en tijdloos bezig te zijn. Een bevalling houdt zich niet aan de klok. De ontsluiting van een eerste kindje duurt gemiddeld 12 tot 24 uur, maar kan ook 4 uur of 40 uur duren.
De lengte maakt ook niet uit voor het uiteindelijke resultaat, zo lang jij maar je rust kunt vinden en het kunt volhouden. Dus als je nog in het begin van de ontsluiting bent, probeer dan nog wat te slapen tussen de weeën door. Zoek overdag ook wat afleiding: ga bijvoorbeeld een cake bakken, een film kijken samen, een spelletje doen of wat je ook wilt. Een beetje bloedverlies is normaal tijdens de baring. Dit gaat vaak gepaard met slijmverlies. Veel bloedverlies hoort er niet bij.
De uitdrijving
Op een gegeven moment heb je volledige ontsluiting. De baarmoedermond is geheel geopend en het kindje gaat de baarmoeder uitgedreven worden. Je verliest dan meestal wat meer bloed en hebt meestal een onhoudbare drang om mee te persen. Het persen duurt bij een eerste kindje gemiddeld 1 uur. Bij een tweede of volgende gaat dit een stuk sneller. Neem een houding die je zelf het prettigst vindt (we hebben als je wilt ook een baarkruk). Regelmatig luisteren we naar het hartje van de baby om in de gaten te houden of deze het ook allemaal goed aan kan.
Tijdens de uitdrijving draait het hoofdje geleidelijk verder het bekken in. We zeggen wel eens: met persen doet de baby 3 stapjes vooruit en 2 achteruit, dat wil zeggen: het gaat heel langzaam aan. Het eerste gedeelte van het persen kunnen we aan de buitenkant nog niets zien, dit is normaal. Na verloop van tijd zien we het hoofdje in de diepte verschijnen. Dan voel je ook meer druk op de onderkant. Als het hoofdje geboren is, volgt het lijfje meestal in dezelfde wee.
Eindelijk na het zware werk, is daar jullie prachtige kindje, die we gelijk op je buik leggen. Na enkele minuten knipt de vader op onze aanwijzingen de navelstreng door. De baby blijft bij je op de buik liggen, warm toegedekt met een doek: jullie kunnen nu verder kennismaken en even goed van elkaar genieten!
Na verloop van tijd voel je weer een lichte wee en zal de placenta loskomen. Nog een keertje persen en de placenta wordt geboren, over het algemeen zonder veel inspanning. In de tussentijd kijken wij jullie kindje na op afwijkingen en zullen we jullie kindje wegen.
Wanneer te bellen ?
Voor de bevalling of andere spoedzaken kun je ons 24 uur per dag bereiken op ons vaste telefoonnummer 0341-239003, kies optie 1 voor spoed. Je krijgt direct de dienstdoende verloskundige aan de lijn.
Je belt onmiddellijk, dag en nacht bij:
• weeën vóór de 37e week.
• vruchtwaterverlies als het hoofd van de baby niet is ingedaald. Of dit het geval is heb je tijdens de laatste controles van ons gehoord, ga dan ook direct liggen en blijf ook liggen tot wij er zijn.
• verlies van niet helder vruchtwater (bruin of groen).
• helderrood bloedverlies, meer dan een paar druppels, of voor de 37e week.
• als de bevalling doorzet; bij een eerste kindje minstens een uur lang weeën om de 3-4 minuten, ongeveer dan 1 minuut durend. Bij een tweede of volgend kindje weeën om de vijf minuten, ongeveer 1 minuut durend.
• vruchtwaterverlies voor 37 weken zwangerschap.
Je belt overdag bij:
• bij ongerustheid.
• geen leven voelen of minder dan 10 bewegingen per 24 uur, bij een zwangerschapsduur van meer dan 28 weken.
• verlies van helder vruchtwater bij ingedaald hoofd. Dit is slechts het eerste teken dat de bevalling zal gaan beginnen. Deze kan dan nog lang op zich laten wachten, dus ‘s nachts bellen is niet nodig. Bel je ons ‘s ochtends, dan komen wij die dag bij je kijken. (geen bad nemen of vrijen, als je geen weeën hebt maar wel gebroken vliezen)
Niet bellen bij:
• roze/rood slijmverlies. Dit is de slijmprop. dit is een teken dat de baarmoedermond zich voorbereidt op opengaan voor de bevalling. Maar het kan nog een aantal dagen duren voor de bevalling echt op gang komt.
Baringshoudingen
Er zijn diverse baringshoudingen te bedenken tijdens de uitdrijvingsfase. Zo lang jij en je kindje het goed maken ben je vrij om te kiezen welke baringshoudingen jij wilt aannemen. Bespreek met ons wat je graag wilt. Tijdens de bevalling zelf ervaar je pas echt wat je prettig vindt. Wij staan voor alle baringshoudingen open, alles kan en mag, tenzij wij om medische redenen anders adviseren, maar dat doen wij wel nadat wij uitleg hebben gegeven waarom dit zo is en in samenspraak met jullie.
Liggend in bed
Voor je lichaam is het heel ontspannend om in bed te liggen, vooral tussen het persen door kan je lichaam dan helemaal ontspannen. Dit is de meest voorkomende manier van bevallen. Je ligt ontspannen in de kussens en tijdens een perswee haal je je benen naar je toe waardoor de bekkenuitgang ruim wordt voor de baby.
Op handen en knieën
Door op handen en knieën te gaan zitten werkt de zwaartekracht goed mee. Doordat je niet op je rug ligt wordt de bekkenholte ruimer. Hierdoor kan de baby makkelijker indalen en kan je ervaren dat de uitdrijving vlotter gaat.
Deze baringshouding kan ook prima op bed. Het kan dan wel prettig zijn om je handen te laten steunen op je partner of de bedrand ipv het zachte matras.
Staand
Naast het bed staan en persen is ook een mogelijkheid. Benen goed wijd zetten. Evt iets door de knieën buigen al leunend op de bedrand. Deze houding is ook mooi af te wisselen met gehurkt en op handen en knieën persen. Door deze houding voel je veel persdrang en dat helpt je goed te voelen hoe je kunt meepersen. Enige nadeel is dat je tussen de weeën door niet lekker kunt ontspannen. Wij zullen voor of achter je neer hurken om de baby aan te pakken als hij geboren wordt.
De baarkruk
De baarkruk is in ons bezit. De baarkruk is eigenlijk een kruk met aan de voorkant een opening. Je partner zit op een stoel achter je zodat je tegen hem aan kunt leunen. Omdat je rechtop zit helpt de zwaartekracht je bij het persen.
Ook geeft het meer ruimte in je bekken en krijg je een betere doorbloeding van de bekken bodem. Lukt het persen op bed bijvoorbeeld niet goed, dan zullen we je vragen om de baarkruk te proberen. Een variant hierop is persen op het toilet. Bijvoorbeeld het eerste deel van de uitdrijving.
Als het hoofdje zichtbaar wordt kan je ervoor kiezen om dan weer op bed te gaan persen of te hurken zodat je dichterbij de grond zit.
De hurkzit
Tijdens de wee zak je door je knieën en kantel je je bekken iets naar voren. Je partner moet je hierbij wel helpen. Die kan b.v. op een stoel gaan zitten, zodat als je op je hurken zit, je met je armen op zijn benen kan steunen. Veel vrouwen kunnen niet heel lang op hun hurken zitten.
Ga buiten een wee gewoon weer staan en in het begin hoef je ook niet zo door je knieën te gaan. Pas als het hoofdje voor een klein stukje zichtbaar is zak je zoveel mogelijk door je knieën en kantel je je bekken naar voren. Op deze manier wordt de bekkenuitgang iets groter.
In bad
Vooral tijdens de ontsluiting is het fijn om in bad te gaan. Warm water ontspant en helpt om vlotter te bevallen. Bij warmte komt er meer endorfine vrij en dit werkt pijnstillend. Warm water zorgt ervoor dat je je spieren ontspant, dit helpt ook weer voor een vlotter verloop van de bevalling. Als je het fijn vindt kun je zolang in bad blijven als je maar wilt.
Als je de baby in bad geboren wilt laten worden, de zogenaamde onderwaterbevalling, dan moet je een diep bad huren of kopen. Bij De 9 Maanden is het mogelijk om een rond, opblaasbaar bad te huren welke speciaal voor bevallingen is bedoeld. De huurperiode van het bad bedraagt 5 weken: 3 weken voor de uitgerekende datum tot 2 weken na de uitgerekende datum. Kosten bedragen €150 en daarbij komt een borg van €50. De borg krijg je na de huur periode terug als het bad en toebehoren in goede staat zijn geretourneerd. Heb je interesse? Vraag ons dan gerust om meer informatie.
Als je het bad ontvangt, verkeert deze in perfecte staat. Als het bad in slechte staat of incompleet wordt ingeleverd dan zal je de borg van €50 niet terug ontvangen. De 9 Maanden is niet aansprakelijk indien het bad op een onjuiste manier gebruikt of vervoerd wordt voor, tijdens en na de bevalling.
Oefen ver vooraf een keer met vullen en leeg maken. Dan weet je ongeveer hoe lang dat duurt. Zorg ook voor een bed in de buurt van het bad. Er kan een noodzaak zijn dat je uit het bad moet komen, dus houd daar wel rekening mee.
Een bevalbad voor thuis is dus bij De 9 Maanden te huur voor weinig. Voor de aanschaf van een bad verwijzen wij je naar de oerbron of bevallingsbaden.nl. Als je in bad wilt bevallen, maar niet thuis om welke reden dan ook, dan is het in het geboortezorghuis ook mogelijk om van het bevalbad gebruik te maken.
Je kind baren in bad heeft veel voordelen. Door de warmte zijn je bekkenbodemspieren beter doorbloed. Hierdoor geven deze makkelijker mee en kan je kind soepeler geboren worden. Hierbij zien we ook vaak minder rupturen bij moeder. Voor het kindje zelf is het ook heel ontspannen. Van warm vruchtwater naar warm badwater is een hele zachte overgang naar de buitenwereld. Het is dus wel echt belangrijk dat het badwater op goede temperatuur is ongeveer 37 graden Celsius. Warm genoeg voor de baby, maar ook weer niet te warm, want dat is voor moeder niet lekker.
Voelt het toch niet goed dan ben je ook weer zo uit bad en helpen we jou om een andere prettige baringshoudingen te proberen.
Thuisbevalling of ziekenhuis
In Nederland heb je de mogelijkheid om te kiezen waar je wilt gaan bevallen. Thuis of in het ziekenhuis. Indien je een medische indicatie hebt, moet je in het ziekenhuis bevallen onder leiding van een gynaecoloog. Heb je geen medische indicatie dan kun je ook in het ziekenhuis bevallen, maar dit doe je dan onder leiding van je eigen verloskundige. We noemen dit een poliklinische bevalling of een verplaatste thuisbevalling.
Het is de bedoeling dat je gedurende je zwangerschap samen met je partner bepaalt wat voor jullie de beste plaats is om te bevallen. Belangrijk is dat je die plaats kiest waar jij en je partner zich ontspannen voelen; daar beval je immers het best.
Een omgeving waarin je je niet op je gemak voelt, kan remmend werken op het natuurlijk verloop van de bevalling. De beslissing waar je gaat bevallen kun je nog nemen of veranderen tijdens de bevalling.
Thuisbevalling
In Nederland is er sprake van een unieke situatie waarin je thuis mag bevallen. Dit heeft
onder andere met de volgende aspecten te maken:
- Een zwangerschap en baring wordt in Nederland als natuurlijk/fysiologisch gezien.
- Verloskundigen in Nederland zijn uitstekend opgeleid om bevallingen thuis te begeleiden en eerste opvang te bieden bij eventuele problemen.
- De ziekenhuizen zijn in Nederland snel bereikbaar.
Bij een thuisbevalling bepaal je zelf de sfeer in huis. De verloskundige, geassisteerd door de kraamverzorgster, begeleidt je bevalling. Na de bevalling zorgt de kraamverzorgster ervoor dat alles wordt opgeruimd en zowel jij als jullie baby worden verzorgd.
Jullie kunnen dan samen in je eigen bed rustig bijkomen en van jullie baby genieten. Wanneer er zich onverhoopt problemen voordoen tijdens of na de bevalling, dan zal de verloskundige de gynaecoloog/kinderarts consulteren en er (indien nodig) voor zorgen dat je zo snel mogelijk in het Sint Jansdal ziekenhuis terecht komt.
Poliklinische bevalling
Poliklinische bevallingen vinden plaats in GeZo, het geboortezorghuis bij ziekenhuis Sint Jansdal in Harderwijk. Je huurt als het ware een bevalkamer in het geboortezorghuis. Je verloskundige begeleidt daar jouw bevalling samen met een kraamverzorgster. Tijdens de ontsluitingsfase komen we eerst een paar keer thuis kijken hoe de ontsluiting vordert. Wanneer het tijd is om naar het GeZo te gaan, bellen wij de kraamzorg. Het is de bedoeling dat je zelf zorgt voor vervoer naar het GeZo. Wanneer je geen auto hebt, kun je een taxi bellen. Tijdens een poliklinische bevalling beschikt de verloskundige over dezelfde instrumenten en hulpmiddelen als bij een thuisbevalling. Wat als belangrijk voordeel van een poliklinische bevalling wordt gezien, is dat apparatuur en specialisten in de buurt zijn. Dus mocht er een complicatie optreden dan is hulp dichtbij en hoef je niet in een ambulance.
Dit veiligheidsaspect is echter betrekkelijk. De specialisten hebben buiten de zogenaamde kantooruren namelijk ook tijd nodig om ter plekke te komen. Dezelfde tijd die het waarschijnlijk kost om per ambulance in het ziekenhuis te arriveren, wanneer er complicaties blijken bij de thuisbevalling. Verwacht niet dat iedereen dag en nacht klaar staat als je, vrijwillig, in het ziekenhuis bevalt. Ook dan gaat er, wanneer er zich complicaties voordoen enige tijd overheen om de juiste mensen en de juiste apparatuur bij je te krijgen.
Eenmaal bevallen in een van de bevalkamers in het GeZo, mag je er nog 2 uren verblijven, samen met de kraamverzorgster. Wil je alvast een voorproefje van het GeZo? Kijk dan op www.geboortezorghuis.nl.
Wil je poliklinisch bevallen houdt dan rekening met een eigen bijdrage in de kosten. De hoogte van je eigen bijdrage is afhankelijk van je verzekering. Het geboortezorghuis stuurt je na de bevalling een rekening voor de eigen bijdrage.
Benodigdheden
Wij adviseren je om te zorgen dat je de spullen van onderstaande lijst altijd in huis hebt, ook wanneer je van plan bent om poliklinisch te gaan bevallen. Mocht je dan besluiten om alsnog thuis te bevallen of de bevalling gaat zo snel dat het niet prettig meer is om nog te vertrekken, dan heb je alle benodigdheden in huis. Zorg dat je altijd een tas of koffertje klaar hebt staan, wat je zo maar mee hoeft te nemen, indien je onverwacht tijdens de bevalling naar het ziekenhuis zou moeten.
Een kraampakket
Dit ontvang je van je verzekeringsmaatschappij of ziekenfonds rond 30-35 weken. Het kraampakket moet je wel aanvragen bij je verzekering aan het begin van de zwangerschap. Indien je geen kraampakket krijgt moet je de volgende spullen zelf aanschaffen (deze zitten dus normaal gesproken in een kraampakket):
- 1 steriele navelklem
- 2 doosjes steriele gaasjes zogenaamde ‘zestientjes’
- klein flesje alcohol 70%
- pak zigzag watten
- pak kraamverband of inlegluiers
- 2 pakken maxi kraamverband
- 12 celstofonderleggers
- 1 nieuw stuk antibacteriële zeep
Zelf aanschaffen:
- 1 digitale thermometer
- 2 metalen kruiken met kruikenzakken
- 10 gestreken katoenen (hydrofiel) luiers
- vuilniszakken
- 2 emmers
- bedzeil om je matras te beschermen
- ondersteek (= po)
- bedklossen. De bovenkant van het matras moet minimaal 70cm hoog zijn!
- een groot stuk zeil of plastic indien je op de baarkruk wilt bevallen
De klossen en po kun je bijv. huren bij de thuiszorgwinkel Vegro op de Luttekepoortstraat 126-128, Harderwijk.
Vluchtkoffertje
Voor de moeder:
- Ponskaartje ziekenhus
- Toiletspullen
- Oud shirt voor tijdens de bevalling
- Ondergoed
- Schone kleren
- Slippers
Voor de baby:
- Mutsje
- Jasje
- Rompertje
- Pakje
- Sokjes
- Omslagdoek
- Maxi-cosi
- Evt. hypo-allergene flesvoeding indien je dit wilt geven
Algemeen
- Fototoestel en/of videocamera
- Telefoonnummers van mensen die je wilt bellen na de bevalling.
- Telefoonnummer van het kraamzorgbureau.
Bevalling
En dan na 9 maanden je kindje gedragen te hebben, dient de geboorte zich aan. We begeleiden je bevalling thuis of in het geboortehuis. Tijdens de zwangerschap moedigen we je al aan om je voor te bereiden op de baring door een cursus. Tevens vind je op deze pagina veel informatie over de bevalling. En tijdens de baring staan wij je natuurlijk bij om dit proces vol vertrouwen te ondergaan.
Klik op een onderwerp en lees alles over de bevalling